İş güvenliği ekipmanları işçi sağlığını ve güvenliğini korumak amacıyla kullanılması gereken malzemelerdir. İş yerinde gerçekleşen kazalar sonucu çalışanların göreceği zararı engeller veya en az hasarla atlatmasını sağlar.
Ekipmanlar hakkında detaylı bilgi vermeden önce iş güvenliği hakkında bilgi sahibi olmak gerekir.
İş yerlerinde çalışanlara sağlıklı bir ortam yaratmak, işçinin bedensel ruhsal ve sosyal açıdan iyilik hallerinin en üst düzeye tutmak amacıyla yapılan çalışmalara iş güvenliği denir. İş yerinde yapılan iş nedeniyle işçide herhangi bir sağlık probleminin oluşmasını engellemeye yönelik, çalışmalardır. Çalışanların güvenliğini sağlamak, işletme güvenliğini sağlamak ve üretim güvenliğini sağlayan insan merkezli uygulamalardır.
Çalışanların kafalarına gelen darbeler veya yüksekten düşen cisimler için şapka, bone, baret v.b malzemeler kullanılmaktadır. Bu malzemeler düşen cisimlerin hızını azaltıp, çalışan daha az zarar görürmesini sağlar. Bu araçların çalışan kafasına tam oturması ve kafaya sabitlenmesi gerekir.
Çalışanların vücutlarına gelen darbeleri, cisimlerin düşmesini engellemek amacıyla ya da hava şartlarına uyumlu şekilde çalışabilmesi için tulum, mont, emniyet kemeri, bel destek kemeri gibi iş güvenliği ekipmanları kullanılmalıdır. Bu malzemelerin çalışan vücuduna uygun olması ayrıca hava alabilen, esnek, kişinin hareketini engellemeyecek şekilde olması gerekir.
Çalışanın gözüne gelebilecek toz, buhar kaynak ışınları ya da yüzüne sıçrayabilecek cisimleri engellemek amacıyla koruyucu gözlük ve yüz koruyucu siperlik kullanılmalıdır. Bu gözlükler kullanım alanlarına göre çeşitlendirilebilir.
Çalışanları yüksek ses riskine karşı korumak amacıyla tam korumalı kulaklık veya kulak tıkacı kullanılmalıdır.
İşçilerin ellerini keskin cisimlerden, soğuk ve sıcaktan korumak ya da eline cisim batması gibi kazaları önlemek amacıyla iş eldivenleri kullanılmalıdır. Yapılan işe göre pamuklu, plastik ya da deri eldivenler tercih edilmelidir.
Çalışanın iş esnasında ayağına düşebilecek cisimlerden korunmasını sağlamak ya da ayağını bir yere çarpması sonucu yaralanmasını önlemek amacıyla yapılan işin niteliğine göre kaymaz tabanlı ayakkabı veya çizmeler kullanılmalıdır.
İşçilerin havada asılı toz tanelerinden korunması amacıyla toz maskesi ya da gaz maskesi gibi ekipmanlar kullanılmalıdır.
İş güvenliği ekipmanları arasında gaz algılama sistemleri de vardır. İşçilerin zehirli gazlardan korunmasını sağlamak amacıyla gaz kaçak algılama cihazları kullanılmalıdır.
Yangın söndürme cihazı, yangın dolabı, yangın battaniyesi gibi ürünler yangın tehlikesine karşı korunmak amacıyla kullanılmalıdır.
Her sektörün çalışma koşulları farklıdır ve iş güvenliği her sektör için çok önemlidir. İş kazalarını, yaralanmaları önlemek amacıyla iş güvenlik ekipmanları işveren tarafından temin edilmelidir. Çalışanlar bu konuda bilgilendirilmelidir. Bu ekipmanlar, çalışanın güvenliğini sağlamanın yanı sıra çevrenin güvenliğini sağlamak amacıyla da kullanılmalıdır. Ancak doğru malzemenin seçilmemesi güvenliği sağlamayacağı gibi daha tehlikeli sonuçlara neden olur. Dolayısıyla ekipmanlar işin niteliğine göre seçilip ve malzemelerin kullanımı konusunda işçilerin muhakkak bilgilendirilmesi gerekir.
-Olası riskler tanımlanarak işe uygun olarak seçilmelidir,
-Doğru şekilde kullanıldığında tam koruma sağlamalıdır,
-Malzemenin ek risk oluşturmaması gerekir,
-Çalışanın vücuduna, sağlık durumuna ve çalışma koşullarına uygun olması gerekir,
-Aynı işi yapan tüm çalışanlara ücretsiz olarak temin edilmelidir,
-Ekipmanın kullanım kılavuzu okunup ve gereken bakımları yapılmalıdır.